آشنایی با آزمایش CBC

گلبولهای قرمز نقش تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن بین ریه و بافتهای بدن را بر عهده دارند. در آزمایش خون با علامت اختصاری RBC مشخص می شوند. واحد اندازه گیری به میلیون در میلیمتر مکعب (mil/Ml) ثبت می شود. میزان طبیعی RBC در سنین مختلف و در مرد و زن کمی متفاوت است که در جدول زیر می توانید مشاهده نمائید.

	بزرگسال	نوزاد	سه ماهگی	یکسالگی	هشت سالگی
RBC (به میلیون در میکرولیتر)	مرد: ۵/۹ – ۴/۴زن : ۵/۲ – ۳/۸	۶/۳ – ۵	۵/۲ – ۳/۸	۴/۹ – ۳/۵	۵/۱ – ۳/۹

مقادیر کمتر از این جدول آنمی و مقادیر بیشتر پلی سیتمی گفته می شود.

در آزمایش CBC با علامت اختصاری HCT , نشان داده می شود . هماتوکریت درصد گلبولهای قرمز را از کل حجم خون نشان می دهد . مثلاً فردی که هماتوکریت خونش ۴۲ است یعنی ۴۲ درصد از حجم خونش از گلبول قرمز تشکیل شده است.

هماتوکریت و هموگلوبین دو شاخص مهم در تشخیص کم خونی و پلی سیتمی محسوب می شوند.

با علامت اختصاری Hgb یا Hb در آزمایش CBC نشان داده می شود. هموگلوبین مولکولی در داخل گلوبل قرمز است که نقش اتصال با اکسیژن و دی اکسید کربن را بر عهده دارد. رنگ قرمز گلبول قرمز هم به واسطه همین ملکول است.

این شاخص بیشتر از سایر شاخص ها در تشخیص کم خونی مورد استناد قرار می گیرد.

در برگه آزمایش علامتهای اختصاری دیگری هم به چشم می خورند از جمله MCH , MCV و MCHC که با گلبول قرمز مرتبط هستند و توسط ماشینهای خودکار سنجش CBC اندازه گیری می شود و به پزشک معالج کمک می کند تا بتواند انواع کم خونی را تشخیص بدهد.

در آزمایش CBC ، با علامت اختصاری WBC نشان داده می شود. گلبولهای سفید نقش دفاع بدن بر علیه میکروبها را برعهده دارند. آنها با حمله به میکروب موجب انهدامشان می شوند. گلبولهای سفید از نظر اندازه بزرگتر و از نظر تعداد کمتر از گلبولهای قرمز هستند. وقتی بدن دچار عفونت می شود , تعداد گلبولهای سفید به سرعت افزایش پیدا می کند. مقدار طبیعی گلبولهای سفید در سنین و افراد مختلف به شرح زیر است.

گلبول سفید انواع مختلفی دارد که از نظر وظیفه و نحوه مبارزه با میکروبها با هم فرق می کنند. در این مبحث قصد نداریم با شرح بیش از اندازه خواننده محترم را دچار سردرگمی نمائیم و فقط انواع مختلف را نام می بریم. انواع گلبول سفید عبارتند از : نوتروفیلها , لنفوسیت ها , مونوسیت ها , ائوزینوفیل ها و بازوفیل. در عفونتها مختلف در صد مقادیر انواع گلبولهای سفید تغییر می کند و در آزمایش CBC مشخص می شود , که به پزشک معالج در تشخیص کمک می کند.